“Tijd en Opvoeding van Honden: Het Kritieke Verband”
Iedereen heeft tegenwoordig te weinig tijd. De maatschappij raast maar door en alles moet altijd maar sneller en sneller gaan. Tot rust komen of letterlijk voor iets tijd nemen is voor veel mensen moeilijk. Helaas zie ik dit de laatste jaren ook zo in de hondenwereld.
Kom meer te weten over “tijd en opvoeding: het kritieke verband” in deze blog.
Er kan veel over tijd en honden gezegd worden. Wij mensen leven veel langer dan honden. De gemiddelde leeftijd van een middelmatige hond (grootte) is 12-15 jaar ongeveer. Bij ons mensen ligt dit rond de 80 jaar laat ons zeggen.
Wij mensen worden volwassen op ons 18 jarige leeftijd, dit gaat dan weer sneller bij honden. Zij zijn mentaal en fysiek volwassen op hun 3 jaar.
Zo kan je nog wel een tijdje blijven doorgaan. Tijd vind je in veel zaken. In deze blog ga ik het vooral hebben over de opvoeding van honden en hoe tijd daar een belangrijke rol in speelt.
Hoe we het ook draaien of keren, voor de algemene moderne mens zal het nooit vlug genoeg gaan. Ten koste van onze honden…
Mythe doorbroken
Laten we beginnen met een uitspraak die ik vrij veel hoor in mijn hondenschool en in mijn dagelijkse trainingen.
“Ik moet nu zoveel mogelijk leren, want anders lukt het niet meer !”
Dit hoor ik vooral bij begeleiders van jonge pups, die ergens te horen gekregen hebben dat pups enkel maar leren tot de leeftijd van 16 weken. En dan lukt het blijkbaar niet meer ???????
Dit wordt nog steeds veel verkondigd in de klassieke manier van trainen, door dierenartsen, door kwekers,…
Deze mythe, zoals ik het wil noemen, is helemaal NIET WAAR !
Ze baseren zich op het feit dat de socialisatie periode van de pup loopt tot 16 weken en in die weken zouden de pups nog kunnen leren. Daarom moet er zoveel mogelijk in dat jonge lijfje gepropt worden. Anders ben je te laat.
Het klopt wel voor een stuk dat ze tot die leeftijd alles als een spons opnemen. Elke ervaring dat ze opdoen, positief en negatief wordt vlug opgenomen. Niet enkel het positieve maar ook het negatieve!
Op deze leeftijd kunnen ze ook makkelijk negatieve associaties maken.
Een hond kan zijn hele leven leren. Net als een mens, wij kunnen ook ons gehele leven nieuwe zaken aanleren. Er zijn zelfs mensen die nog op hun 80ste naar de universiteit gaan.
Gaat het aanleren even snel als dat je jong bent? Nee, maar het lukt nog wel.
Net zo bij pups, zal het vermogen om te leren niet stoppen op een leeftijd van 16 weken. De manier waarop ze de eerste weken van hun leven beleven zal bepalen hoe ze dingen leren opnemen en hoe ze kunnen leren.
Je stuurt je peuter toch ook niet naar de universiteit?
Begin je bij je jonge pup alles als een malle in hun kop te proppen, want het moet nu zo gezegd, dan is de kans heel groot dat je pup overprikkeld geraakt en niet meer de mogelijkheid heeft om op een degelijke manier nieuwe zaken aan te leren.
Spijtig genoeg ga je daar op de moment zelf weinig van zien. Van het teveel tegelijk aanbieden van prikkels. Je kan wel een pup krijgen die buiten de normale puppystreken nog extremer gaat worden in zijn gedrag.
- Nog meer bijten
- Nog meer rond rennen
- Nog grotere “bananen” in hun oortjes
- …
Het wordt gewoon te veel om te verwerken voor de pup. Dit kan ook te maken hebben met oververmoeidheid. Daarom is het niet zo makkelijk om te zien of het nu gewoon te veel wordt voor de pup of de pup gewoon moe is. Rust is zeker ook een heel belangrijke voor pups. Hierover kan je meer vinden in één van mijn vorige blogs: “Slapen en rust is zo belangrijk voor je hond”.
Gun de jonge hond de tijd om alles rustig te verwerken.
Het probleem gaat zich dikwijls later manifesteren. Vaak krijg ik puberhonden op bezoek waar de begeleiders geen weg meer mee weten. De pubertijd is niet altijd een makkelijke periode, denk maar aan hoe je zelf was als puber. Misschien wil je deze periode liever vergeten. LOL.
Puppy’s die teveel te verwerken gekregen hebben in hun puppy tijd en die steeds meer en meer moesten aanleren, omdat het nu de cruciale periode is. Zijn vaak overprikkelde pubers die moeilijk rust kunnen vinden, die de wereld heel spannend vinden. Sommige kunnen zelfs de wereld niet meer aan. Met alle gevolgen van dien. Zie verder in de blog “het verhaal van Argo”
Het is belangrijk dat je stap voor stap dingen aanleert aan je pup. Biedt ze geleidelijk aan verschillende nieuwe zaken aan, zo kunnen ze alles op een goede manier verwerken en leren. Je stuurt je peuter toch ook niet naar de universiteit? Waarom zou je het dan wel doen met je pup?
Tijd is hier heel belangrijk en zal de rest van het leven van je hond nog steeds belangrijk blijven.
Vaardigheden leren vraagt tijd
Het “quick fix” verhaal past hier goed.
Niet alleen bij het aanleren van nieuwe gedragingen of vaardigheden, maar zeker ook bij het aanpakken van ongewenst gedrag merk ik vaak dat de begeleiders vlug een oplossing willen.
Alles wat je goed wil doen, en dit geldt ook bij training van honden, vergt tijd. Er bestaat niet zo iets als een “quick fix”, een snelle oplossing.
Een “Quick fix” bestaat niet!
Laten we even het aanpakken van ongewenst gedrag onder de loep nemen. Ik zal jullie even een paar situaties schetsen uit mijn dagelijkse job met honden, waargebeurde verhalen. De namen van de honden zijn fictief, maar de verhalen zijn echt gebeurd.
Het verhaal van BO
Bo, een Akita Inu, kwam samen met zijn begeleidster bij mij aankloppen na meerdere bijtincidenten. Na raad te hebben gevraagd bij verschillende trainers en gedragstherapeuten bleef het maar duren en heeft ze mij een mailtje gestuurd. Het laatste bijtincident was in het gezicht van de vrouw zelf, voor ze bij mij terecht kwam.
Ik, als positieve trainer, moest spijtig genoeg constateren dat de vorige collega’s met aversieve middelen (dit zijn middelen die de hond als negatief ervaart. In deze situatie, slipketting) gewerkt hadden om dit gedrag onder controle te krijgen.
Het gevolg was dat het gedrag enkel escaleerde.
Het gaat hier over meer dan een “quick fix” willen aanbieden, maar dit was wel hetgeen de andere wilden aanbieden. De bedoeling was dat de hond zo snel als mogelijk niet meer zou bijten.
Uiteindelijk met de nodige tijd en begeleiding hebben de begeleiders Bo leren lezen en begrijpen en het bijten is gestopt.
Het verhaal van Teddy
Teddy werd herplaatst na een sombere tijd bij zijn eerste gezin. Heeft nooit gewandeld en is nooit goed gesocialiseerd geweest. Toen hij ongeveer 2 jaar oud was, werd hij door een geweldig gezin geadopteerd.
Na 1 maand komen ze bij mij terecht met de vraag om het wandelen beter te laten verlopen.
Teddy heeft nooit aan een leiband gewandeld en kent het ook niet. In het asiel is daar al wel op getraind. Het probleem, om het zo even te noemen, bestaat eigenlijk al 2 jaar. Teddy heeft het nooit gekend, maar toch willen de begeleiders dat Teddy na de eerste maand al mooi mee wandelt en niet meer trekt.
Tijd…
Teddy heeft niet alleen het wandelen moeten missen, maar ook alles wat met socialisatie te maken heeft. De wereld is voor hem allemaal heel spannend. Hierdoor loopt hij, soms letterlijk, op de toppen van zijn tenen. De stress wordt hem op sommige momenten te veel en hij weet niet hoe hij hier mee moet omgaan. Dit leidt tot nare situaties, die dan weer leiden tot frustratie bij de begeleiders en bij Teddy zelf.
Het verhaal van Argo
Argo’s verhaal begint met de puppytraining. Een leuke jonge pup komt op intake bij mij, zich aanbieden om mee de puppytraining op te starten. Argo is een speelse, vriendelijke Australian shepperd. Een allemansvriend.
De puppylessen gaan goed met Argo, mss te goed…
Voor de begeleiders gaan de lessen te traag en heeft Argo meer uitdaging nodig. De oefeningen die aangeleerd worden zijn niet uitdagend genoeg en die kan Argo al en hij heeft meer uitdaging nodig.
Ik ben op die vraag nooit ingegaan. Ik heb mijn puppy programma met een reden zo opgemaakt dat de pups de tijd hebben om de oefeningen rustig aan te leren. Dat er veel tijd over is om te spelen en het belangrijkste van al, een goede band opgebouwd kan worden met de begeleiders en hun gezin. Ze zijn jong, ze moeten niet overvraagd worden. Laat ze spelen en een leuke tijd beleven en geniet zelf van het speelse van de pup.
De puppy lessen gingen verder en de vraag bleef komen. Ik ben gedurende de reeks hier niet op ingegaan. Wel zag ik dat ze thuis met Argo veel meer aan het leren waren dan hetgeen we in de les leerden.
Hier heb ik ze meerdere keren voor overprikkeling en oververmoeidheid gewaarschuwd. Spijtig genoeg zonder succes.
Een aantal maanden na de puppylessen krijg ik telefoon van de begeleiders van Argo. Hij zat juist in zijn puberteit.
Hetgeen ik vreesde tijdens de puppylessen was uitgekomen, maar in heel extreme mate. Ze konden niet meer buiten komen met Argo. Hij kroop voor alles dat ze tegenkwamen tijdens het wandelen weg achter hun benen. Hij had voor alles schrik tijdens de wandeling. Van de altijd zo vrolijke Argo was niets meer over toch niet op straat.
Neem je tijd om je hond iets aan te leren. Laat ze de tijd om dingen te verwerken. Overvraag je hond niet.
Het kan zo makkelijk mis lopen en het kan helemaal verkeerd lopen. Kijk maar naar Argo, hij moest terug leren dat gewoon maar wandelen niet levensbedreigend is.
Ik kan zo veel verhalen blijven vertellen over verschillende ongewenste gedragingen. De problemen zijn ook veel complexer dan ze eruit zien en we moeten veel verder gaan werken dan enkel op de symptomen.
Want daar zit ook dikwijls het probleem. Bv. bij het verhaal van Teddy, als het niet vlug genoeg gaat voor de begeleiders, wordt er dikwijls naar aversieve middelen gegrepen. Ook door professionals.
Dit ziet er dan uit als een “quick fix” en de hond gaat plots niet meer trekken!
Hoera !!!! Probleem opgelost denk iedereen dan. Maar is dat wel zo? Is het trekken wel degelijk weg? Is het ongewenste gedrag afgeleerd of omgebogen naar een ander gewenst gedrag?
Of is het gewoon onderdrukt, door een pijnprikkel dat de hond krijgt door het aversieve middel?
Deze discussie laat ik in het midden.
Conclusie
Veel ongewenste gedragingen kunnen verholpen worden zonder het welzijn van de hond te schaden. Door de oorzaak van het probleem aan te pakken en niet enkel de gevolgen.
Met tijd en de juiste begeleiding kom je al een heel eind. Tijd is hier heel belangrijk!
Rome is ook niet in 1 dag gebouwd
Geef jezelf de tijd om de technieken en de begeleiding onder de knie te krijgen. Geef je hond de tijd om gedragingen die al een hele tijd in hun doen ingebakken zitten, te veranderen.
Zoek naar geschikte hulp die samen met jouw en je hond naar de oorzaak van het probleem gaan zoeken en niet alleen de symptomen aanpakken.
En denk er aan, gedragsverandering vergt tijd!